Հարցազրույց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Նազարյանի հետ։ 

–Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը հայտարարել է, որ մտադիր չէ հրաժարական տալ ու կիսատ թողնել բազմաթիվ խնդիրները լուծումը։ 15 զինծառայողների այրվելու դեպքը հրաժարականի բավարար պատճառ չէ՞ր։ 

–Իմ կարծիքով, առաջինը պետք է հրաժարական տար վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ու դա ավելի ճիշտ կլիներ, բայց դա ՔՊ–ի ներքին խոհանոցն է: Եթե ես լինեի վարչապետ ու, Աստված չանի, զորանոցում զինվոր զոհվեր անփութության կամ որևէ այլ պատճառով, հաստատ հրաժարական կտայի: Մեր երկրում անհիշելի ժամանակներից հրաժարական տալու կուլտուրա գոյություն չունի՝ լինի քաղաքականություն թե սպորտ։ Կուլտուրա, որ ձախողման դեպքում կարելի է հրաժարական տալ, չկա, կուլտուրա, որ խոստում են տալիս այս-այս հարցերը լուծել, գալիս են ու չեն կարողանում, հրաժարական տալ, չկա:

Այս իրավիճակում միայն Սուրեն Պապիկյանը չէ, որ պետք է հրաժարական տար:

Եթե վարչապետը հրաժարական տա, բայց Պաշտպանության նախարարը հրաժարական չտա, ավելի ճիշտ կլինի: Այս իրավիճակում, երբ անդադար սպառնալիքներ են, նախարարի արագ փոփոխությունները ոչ մի բանի չեն բերի: Ես նույնիսկ դեմ էի, որ երկրորդ կորպուսի հրամանատարությանը արագ, առանց նախաքննության ավարտի ազատեին պաշտոններից: Մինչև նորերը գալիս են, մինչև տեսնում են՝ ինչ է կատարվում․ դա արդեն խնդիր է: 

–Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նիստում Սուրեն Պապիկյանին հարցրիք՝ կա՞ ՀԱՊԿ-ին այլընտրանք։ Պատասխան ստացա՞ք։

–Այո՛, ես հարց տվեցի և չստացա պատասխան, և ես հասկանում եմ Սուրեն Պապիկյանին: Երբ գործող վարչապետը, քաղաքական թիմի ղեկավարը անում է հայտարարություններ, որոնք տրամաբանությունից, ողջախոհությունից զուրկ են, երբ ասում է, թե մենք ՀԱՊԿ-ից դուրս չենք գալիս, ՀԱՊԿ-ն է Հայաստանից դուրս գալիս, Պաշտպանության նախարարն ի՞նչ պատասխան տար: Ես գիտեի, որ նա ոչ մի պատասխան չի տալու։

Ինձ անհանգստացնում է Հայաստանի վարած արտաքին քաղաքականությունը, հատկապես, Հայաստանի ռազմավարական թիվ մեկ գործընկեր Ռուսաստանի նկատմամբ: Ռուսաստանը շատ հարցերում թերանում է, շատ հարցերում իրեն այնպես չի պահում, ինչպես կցանկանայինք, կամ ճիշտը դա կլիներ, բայց մենք պետք է այս կամ այն քայլն անելուց առաջ մտածենք մեր անվտանգության մասին, լինենք դիվանագետ,ողջախո հ: Այսօրվա իրավիճակում ես հաստատ չէի հրաժարվի ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի տեղակալի քվոտայից: Ես գիտեմ, որ դա մեզ եսիմ ինչեր չէր տալու, բայց գոնե հաստատ ավելի չէր վատթարացնի Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերությունները: 

–Բայց ՀԱՊԿ-ը որևէ քայլ չի անում Հայաստանի անվտանգության ապահովման ուղղությամբ: Ուրեմն, որքանո՞վ է տրամաբանական ՀԱՊԿ-ի վրա հույս դնելը։ 

–Այդ դեպքում հարց է առաջանում՝ իսկ ո՞րն է այլընտրանքը: Եթե չունենք այլընտրանք, մենք պետք է գլուխ ջարդենք, մեզ պատերով տանք, փորձենք այնպես անել, որ այդ հարաբերությունները կարգավորվեն, մտնեն նորմալ հուն: Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ Ռուսաստանը որևէ քայլ չի անում, եկեք հասկանանք, գուցե խնդիրը այստե՞ղ է: Ամեն դեպքում այս պահին խռովելը Հայաստանի համար լրացուցիչ խնդիրներ է ստեղծում, օգուտ չի բերում: 

–Կա քննիչ հանձնաժողով, որը ուսումնասիրում է 44-օրյա պատերազմի հանգամանքները։ Դրան զուգահեռ՝ վարչապետը վերջին ասուլիսում հայտարարեց, որ մենք պատերազմում պարտվել ենք, որովհետև բանակում 5-րդ շարասյուն է եղել: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս հայտարարությունը: 

–Շատ բացասական եմ գնահատում։ Տխուր է, որ վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնողը նման հայտարարություններ է անում: Ես, իհարկե, հասկանում եմ, որ նա դրանով մեղավորությունը քաղաքական ղեկավարությունից հեռացնում է և ամբողջովին դնում զինվորականների վրա, ինչը չի կարելի անել: Ես միշտ ասել եմ, որ պետք է այս պատերազմից հետո ստեղծվի հայկական նյուրնբերգյան տրիբունալ, որը հատուկ պետք է քննի տեղի ունեցածը: Այսօր մենք դրանից շատ հեռու ենք, կցկտուր քրեական գործերը օգուտ չեն տալիս: Այնքան հարցեր կան, որ ես կբարձրաձայնեի, բայց դա մեր անվտանգությունից չի բխում, և արդարադատության առումով ոչինչ չի տա: Պարզ է, որ եղել են իրենց գործում թերացած զինվորականներ, գուցև կան հայրենիքին դավաճանածներ, թող դա դատարանը որոշի, բայց իրենք չէ, որ վճռել են պատերազմի ելքը: Թող որևէ մեկը չփորձի մեր կամ հանրության ականջներին «լապշա կախել»։ Դա անընդունելի է և վտանգավոր: Եթե կան գործեր, սուսուփուս, առանց հանրային հնչեղության պետք է դրանք ուղարկել դատարան, դատարանը թող որոշի: 

–Ընդդիմությունն անընդունելի է համարում այս իշխանության գործունեությունը, պահանջում է հրաժարական։ Վերջերս էլ Իշխան Սաղաթելյանն ասաց, որ ընդդիմությունը նորից ակտիվանալու է, չի բացառվում փողոցային պայքարը: Դուք «գույքագրե՞լ եք» խնդիրները, որոնց պատճառով ընդդիմության պայքարը դարձել է անարդյունավետ։

–Բարդ հարց եք տալիս: Հստակ է մի բան․ խորհրդարանական ընդդիմությունը կարող է ավելի լավ աշխատել, քան աշխատում է: Հստակ է նաև, որ մենք պետք է ամբողջովին օգտագործենք այն գործիքակազմը, որ ունենք խորհրդարանում՝ հանրությանը բացատրել, թե ինչ իրավիճակ է երկրում, փորձելով ազդել կառավարության աշխատանքի վրա՝ նույնիսկ համոզված լինելով, որ մեր առաջարկները կմերժվեն։ Կարևորը՝ հանրությունը կտեսնի, որ մենք առաջարկում ենք սա-սա-սա, ողջամիտ առաջարկներ, որոնք չի ընդունում կառավարությունը։ Սա է խորհրդարանական ընդդիմության հիմնական գործառույթը: Ինչ վերաբերում է փողոցային պայքարին, ես չեմ ուզում, որ մենք դա արժեզրկենք, և այդ փողոցային պայքարը լինի ընդամենը նրա համար, որ ասեն՝ ընդդիմությունը փողոցում պայքարում է: Փողոցային պայքարը պետք է լինի ըստ անհրաժեշտության, պետք է լինի ճիշտ ժամանակին, փողոցային պայքարը պետք է զուգորդված լինի խորհրդարանական աշխատանքի պայքարով՝ բոլոր ոլորտներում: Այսինքն, փողոց դուրս եկած մարդիկ 20 հազար կամ 200 հազար, պետք է արձանագրեն, որ հանրությունը չի վստահում այս կառավարությանը և պահանջում է, որ նա հրաժարական տա: Փողոց մարդիկ պետք է դուրս գան այդ մթնոլորտը արձնագրելու համար, և ոչ թե ինչ-որ գործողություն անեն, որը կբերի բռնի իշխանափոխության: Մենք փողոցով պետք է ցույց տանք այն դժգոհության աստիճանը, այն պահանջի աստիճանը, որ կա հանրության մեջ: Դա իմ համոզմունքն է:

–Իսկ առաջիկայում ակտիվություն կլինի՞ փողոցում:

–Չգիտեմ, ես նման տեղեկություն չունեմ: Եթե լինի, կիմանանք բոլորս, ես, անկեղծ ասած, տեղյակ չեմ: